Η Βυζαντινή τέχνη είναι μορφή τέχνης συνώνυμη με την θεολογία και έχει -πέρα της καλλιτεχνικης της αξίας- και πνευματική διάσταση. Στόχος της είναι η σύνδεση του Ορθόδοξου πιστού με το Θείο. Δημιουργεί μια αίσθηση συντροφικότητας και στοργής από τους Αγίους που περιβάλλουν τον πιστό κατα την διάρκεια των μυστηρίων της Εκκλησίας. Ο χαρακτήρας της αγιογραφίας είναι σεμνός και κατανυκτικός, με στόχο το πνευματικό και όχι το σωματικό κάλλος. Οι μορφές εικονίζονται ''άφθαρτες'' και ελαφρώς αλλιωμένες ως προς τα ρεαλιστικά ανθρώπινα χαρακτηριστικά, ενώ δίνεται έντονη έμφαση στα πνευματικά. Όλοι οι Άγιοι εμφανίζονται ισοϋψείς με ρωμαλαίο ανάστημα και με συγκεκριμένα ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά σύμφωνα με την Ορθόδοξη Παράδοση και το βίο τους. Συνήθως εικονίζονται με χαρακτηριστικά ενδύματα και χρώματα, κομμώσεις ,στάσεις σώματος και κρατώντας συγκεκριμένα αντικείμενα. Οι παραστάσεις έχουν καθορισμένες δομές και στοιχεία που καθορίζονται απο την παράδοση της Εκκλησίας, περιέχοντας τα απαραίτητα, από Θεολογικής άποψης, αποφεύγοντας οτιδήποτε είναι περιττό και ανούσιο.
Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΑΣ:
Μέσα στους αιώνες η χριστιανική ζωγραφική έχει επηρεαστεί, εξελιχθεί και ακμάσει, η τεχνοτροπία της χωρίς όμως να αλλοιωθεί η πνευματική της διάσταση.
Πρωτοβυζαντινη περίοδος (1ος- 3ος αιώνας μ.Χ):
Κατα τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους η απεικόνιση ήταν καθαρά συμβολική και ''λακωνική''. Ζωγραφιζόταν κατά κύριο λόγο σε κατακόμβες και τάφους ή άλλα μυστικά σημεία, καθώς θεωρούνταν παράνομη και οι πιστοί βρίσκονταν υπό καθεστός διωγμού σε όλη την επικράτεια της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
Παλαιοχριστιανική Περίοδος (4ος- 7ος μ.Χ):
Ο Χριστιανισμός έχει επικρατήσει και η ζωγραφική των Αγίων δεν ειναι πλέον παράνομη. Ο Μ. Κωνσταντινος τοποθετεί την πρωτεύουσα στην Κων/πολη, που θα ακμάσει όσο καμια άλλη πρωτεύουσα στην Παγκόσμια Ιστορία και θα μετατρέψει τη Ρωμαική σε Βυζαντινή Αυτοκρατορία.
Περίοδος εικονομαχίας (762-843 μ.Χ):
Την περίοδο αυτή εκτυλίσσεται ένας εμφύλιος πόλεμος μεταξύ των Εικονομάχων και των Εικονολατρών, με τους τελευταίους να έχουν υποστεί καινούριους διωγμούς, με πολλά θύματα και την καταστροφή πολλών έργων τέχνης. Ένα απο τα θύματα της περιόδου αυτής είναι και ο Άγιος Λάζαρος ο αγιογράφος (''ο Ομολογητής'') που βασανίστηκε για την πίστη και την τέχνη του.
Μεσοβυζαντινή Περίοδος (843-1204 μ.Χ):
Ξεκινάει η άνθιση του Μοναχισμού και της βυζαντινής τέχνης μετά τα σκληρά χρόνια της Εικονομαχίας. Προς το τέλος της δημιουργείται το Σχίσμα (1054 μ.Χ) μεταξύ του Δυτικού και του Ανατολικού Χριστιανισμού και πλέον η αγιογραφία μετατρέπεται σε Ορθόδοξη ζωγραφική.
Παλαιολόγια Περίοδος ή Υστεροβυζαντινή (12ος- 1453 μ.Χ):
Μετά την ανακατάληψη της Κων/πολης από τους Φράγκους αρχίζει η ανάκαμψη της Φιλοσοφίας και και της Τέχνης. Το τέλος της περιόδου αυτής φτάνει με την Άλωση της Πόλης και την κατάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
Μεταβυζαντινή Περίοδος (1453- 1821μ.Χ):
Κατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ενώ ο τούρκικος ζυγός έχει καταπονήσει τον Ελληνισμό, ο μοναχισμός και η τέχνη της αγιογραφίας παραμένουν σε ακμάζουσα κατάσταση. Την περίοδο αυτή έχουμε την μέγιστη κορύφωση της εκκλησιαστικής ζωγραφικης. Δύο από τους μεγαλύτερους αγιογράφους ζουν και καλλιτεχνούν δημιουργώντας τη Μακεδονική και την Κρητική Σχολή. Οι ζωγράφοι αυτοί δεν είναι άλλοι από τους ξακουστούς Μαννουήλ Πανσέληνο (14ος) και τον Θεοφάνη τον Κρητικό (16ος).
Είναι άδικο βέβαια να λησμονήσουμε και τους υπόλοιπους κορυφαίους αγιογράφους που δράσαν καθόλη την ιστορία της βυζαντινής τέχνης γι'αυτό και θα αναφερθούν συνοπτικά παρακάτω.
ΣΠΟΥΔΑΙΟΙ ΑΓΙΟΓΡΑΦΟΙ
Ευαγγελιστής Λούκας
Μανουήλ Πανσέληνος
Θεοφάνης (Μοναχός) ο Κρητικός
Μιχαήλ ο Αστραπάς και Ευτύχιος
Εμμανουήλ Τζάνες, ιερεύς
Θεοφάνης ο Έλληνας
Όσιος Ανδρέας Ρουμπλιώφ
Φράγκος Κατελάνος
Ανδρέας Ρίτζος
Μιχαήλ Δαμασκηνός ο Κρης
Άγγελος Ακοτάντος
Διονύσιος ιερομόναχος εκ Φουρνά
Φώτης Κόντογλου
Άγιος Λάζαρος ο Ομολογητής
Άγιος Μεθόδιος ο Μοναχός
Άγιος Διονύσιος ο εν Ολύμπο
Ευλάλιος
Ηρακλείδης ο Βυζαντινός
Στέφανος Μοναχός
Έλληνες ζωγράφοι της Κων/πολης
Όσιος Αλύπιος ο εικονογράφος
Παύλος ο αγιογράφος
Γεώργιος Καλλιέργης
Νικόλαος Ιωάννου και Καστρίσιος
Αντώνιος ο Κρης
Ευφρόσυνος Ιερεύς
Γεώργιος Ιερεύς
Δανιήλ Μοναχός
Όσιος Ποιμήν ο Ζωγραφίτης
Εμμανουήλ Λαμπάρδος
Όσιος Νείλος ο Μυροβλύτης
Ιερεμίας Παλλάδας
Κων/νος Κονταρίνης
Γεώργιος Μάρκου
Δημήτριος Ζούκης
Οσιομάρτης Ιωσήφ
Ιωάννης Αναγνώστης
Αθανάσιος Παγώνης Βραχιώτης
Όσιος Σάββας ο εν Καλύμνω
ΣΥΝΕΡΓΑ ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΑΣ
1)Πινέλα
2)Χρώματα
3)Κοντάρι
4)Μολύβια
5)Σβήστρα- ξύστρα
6)Στυλοί- μαρκαδόροι
7)Χαρτιά
8)Χάρακες
9)Διαβήτης
10)Ψαλίδι- κοπίδι
11)Δοχεία για νερο
12)Χρυσος
13)Βερνικι
14)Νέφτι
15)Μιξιον (νερου, 3ωρη. 12Ωρη)
16)Γομαλακα
17)Αστάρι
18)Πρώτη υλη
19)Ατλακόλ
20)Αλφάδι
21)Χαρτοταινιες
22)Συσκευές λεϊζερ
23)Ναϊλον- χαρτονι
24)Στόκος
25)Σπάτουλες
26)Γυαλόχαρτα (220,180,150)
27)Μπαλαντέζα
28)Προβολάκια
29)Οινόπνευμα
30)Πατόφτυαρα
31)Φωτογραφική μηχανή
32)Τετράδιο για μέτρα και παρατηρήσεις
33)Ηλεκτρονικος υπολογιστής
34)Προτζέκτορας
35)Χαρτί κουζίνας
36)Ψεκαστήρι ή μπουκάλι νερό
37)Ρούχα-παπούτσια δουλειάς
38)Μετροταινια
39)Αρχείο φωτογραφιών
40)Κάσια
41)Ποτηράκια και αυγοθήκες
42)Βιβλία
43)Kαβαλέτο
44)Καρμπόν
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου