Αγιογραφία είναι η ζωγραφική απεικόνιση αγίων ή θρησκευτικών σκηνών από τα συναξάρια και τους βίους των Αγίων. Η αγιογραφία εμφανίζεται στα πρώτα χρόνια του Βυζαντίου, τότε που ο Αυτοκράτορας ήταν και Δεσπότης, και ολοκληρώνεται περνώντας μέσα από ακραίες θέσεις, όπως αυτές της εικονολατρίας και εικονομαχίας. Για τους Έλληνες και τους λοιπούς ορθόδοξους η αγιογραφία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πίστη και την παράδοση. Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότεροι άνθρωποι διαφόρων ηλικιών ασχολούνται με αυτήν την ξεχωριστή τέχνη και λειτουργούν πολλές σχολές αγιογραφίας.
Οι συμβολισμοί της αγιογραφίας
Στην τέχνη της αγιογραφίας υπάρχουν κανόνες και κώδικες, τους οποίους ο μαθητευόμενος αγιογράφος πρέπει να ακολουθήσει, προκειμένου να φτάσει βήμα-βήμα στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Η εικόνα δεν είναι μια απλή θρησκευτική ζωγραφιά, αλλά μια παράσταση γεμάτη συμβολισμούς. Έτσι, για παράδειγμα, τα μάτια ζωγραφίζονται μεγάλα, για να μας υπενθυμίζουν ότι έχουν δει τα «μεγάλα» και «υψηλά». Το κεφάλι, πολλές φορές, είναι αφύσικα διογκωμένο συμβολίζοντας την άνωθεν σοφία. Η μύτη είναι στενή και επιμήκης, γιατί δεν «οσφραίνεται» τα του κόσμου, αλλά «την οσμήν ευωδίας πνευματικής». Τα χρώματα των ενδυμάτων και των ζώων, τα σχήματα των βουνών, όλα αποκτούν έναν χαρακτήρα συμβολικό, μυστικό και ταπεινό. Για να μετατραπεί ένα κομμάτι ξύλου σε ένα λατρευτικό μέσο, όπως η εικόνα, χρειάζεται υπομονή, πειθαρχία, απλότητα, σιωπή, κατάνυξη.
Τα υλικά, που χρησιμοποιούνται στην τέχνη της αγιογραφίας
Τα απαραίτητα υλικά για την αγιογραφία είναι:
Η βάση. Η Αγιογραφία γίνεται, συνήθως, πάνω σε ξύλο, όταν πρόκειται για φορητή εικόνα. Μπορεί, όμως, να γίνει και πάνω σε άλλα υλικά, όπως πέτρα, κεραμίδι κλπ. Για την αγιογράφηση σε τοίχους ναών προτιμάται ο μουσαμάς.
Τα πινέλα. Τα νούμερα, που χρησιμοποιούνται συνήθως είναι 00 (μηδέν), 8 (οκτώ), 5 (πέντε), 3 (τρία) και 2 (δύο).
Τα χρώματα, σε μορφή σκόνης, είτε προέρχονται από μέταλλα του υπεδάφους, είτε κατασκευάζονται τεχνητά στο εργαστήριο. Τα βασικά χρώματα, που θα πρέπει να έχουμε είναι: ώχρα, κίτρινο καδμίου, σιέννα ωμή και ψημένη, όμπρα ωμή και ψημένη, κινναβάρι, πράσινο τσιμέντου, λευκό τιτανίου, χονδροκόκκινο, κόκκινο καδμίου, μαύρο, μπλε ultra marine, χρυσό.
Φροντίστε να αγοράσετε καλές σκόνες, για να μη δημιουργηθούν γρομπαλάκια. Τα χρώματα, που τα έχουμε αναμείξει με το αβγό, διατηρούνται έως και 10 μέρες μέσα στο ψυγείο.
Το μιξιόν (ειδική κόλα, που χρησιμοποιείται για το κόλλημα των φύλλων του χρυσού), η γομαλάκα (χρησιμοποιείται ως στερεωτικό των χρωμάτων και του χρυσού) και τα βερνίκια.
Ξύδι και αβγό (να είναι όσο το δυνατόν πιο φρέσκο): η σκόνη (χρωστική ουσία) αναμιγνύεται με κρόκο αυγού και ίση ποσότητα ξυδιού. Αυτή είναι η λεγόμενη τεχνική της «αβγοτέμπερας».
καβαλέτο (επιδαπέδιο ή επιτραπέζιο) και κοντάρι (για το χέρι σας)
παλέτα (μπορείτε ως παλέτα να χρησιμοποιήσετε μια αβγοθήκη)
Τα απαραίτητα υλικά (χρώματα, πινέλα, ξύλα, κόλες, καβαλέτα) μπορείτε να τα προμηθευτείτε από καταστήματα με είδη Χόμπι και Ζωγραφικής, που λειτουργούν σε όλες τις πόλεις.
Οι τιμές των υλικών είναι προσιτές: τα χρώματα κυμαίνονται από 2 έως 5 ευρώ/βαζάκι (ένα βαζάκι είναι αρκετό για πολλές εικόνες) και τα πινέλα από 2 έως 7 ευρώ/έκαστο. Ένα καβαλέτο κοστίζει περίπου 50 ευρώ και το βερνίκι έως 10 ευρώ (το βερνίκι είναι προτιμότερο να το προμηθευτείτε από κατάστημα με χρώματα). Τα φύλλα χρυσού είναι ακριβά, αλλά, για αρχή, ο ψευδόχρυσος είναι πολύ πιο οικονομικός (τα 100 φύλλα στα 5,50 ευρώ).
Είναι προτιμότερο να χρησιμοποιήσετε ξύλα MDF, που δε χρειάζονται καμία επεξεργασία. Θα τα προμηθευτείτε από ξυλουργεία στις διαστάσεις, που επιθυμείτε. Οι τιμές τους κυμαίνονται από 3 έως 5 ευρώ σε διαστάσεις 20×30 και 30×40.
Εκμάθηση αγιογραφίας
Σήμερα, λειτουργούν πολλές σχολές αγιογραφίας σε Μητροπόλεις και Δήμους, καθώς και ιδιωτικά εργαστήρια, όπου κάποιος μπορεί να παρακολουθήσει μαθήματα.
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η αγάπη για την τέχνη, η φιλομάθεια και η πίστη. Η ενασχόληση με την αγιογραφία προσφέρει μια απρόσμενη ηρεμία και είναι ένα ταξίδι σ΄έναν κόσμο σιωπηλό, κατανυκτικό και παλιό όσο και η πίστη μας. Οι στιγμές της αγιογράφησης είναι στιγμές γαλήνης, περισυλλογής, ενδοσκόπησης και προσευχής.
Τάνια Λαζαρίδου
Αγιογράφος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου